بررسی تطبیقی مجازات اعدام از دیدگاه فقهی و حقوقی و مقایسه آن با قوانین کیفری بین المللی

چکیده شکی نیست که مجازات اعدام برای جامعه انسانی در مواردی که شرع بیان نموده لازم و ضروری است گاه اجرای مجازات مرگ مساوی با حیات بشری قلمداد شده و گاه از باران چهل شبانه روز بهتر معرفی شده است . برای معتقدان به توحید همین بس که خالق انسان همو که ( و مایغرب عن ربک من مثقال فی الارض و لا فی السماء ) وضع چنین مجازاتی را برای جامعه انسانی ضروری دانسته ، حتی اگر کسی معتقد به آیین الهی نباشد هم گریزی از وضع چنین مجازاتی ندارد . اگر تصور کنیم که انسان درنده خویی که طبیعت انسانی او به حیوان درنده خو بدل شده است ، اگر اقدام به قتل ده ها نفر کند و صدها شرارت را مرتکب گردد یا باید او را معدوم نموده و جامعه را از وجود نامیمون او پاک نموده و یا اینکه بنابر عقیده مخالفین اعدام او را زندانی کرد ، حال در فرض مذکور که هیچ امیدی برای اصلاح این فرد وجود ندارد ، آیا در زندان نگاه داشتن چنین وجود بشر و تحمل نمودن هزینه زندان او بر جامعه هیچ توجیه عقلایی خواهد داشت ، از این رو می بینیم که چه بسا کشورهایی مبادرت به لغو مجازات اعدام به طور کامل از قوانین خود نموده اند ولی مجددا آن را احیاء نموده اند . کشورهایی چون روسیه ، ایتالیا و برخی ایالت های آمریکا در زمره ی این دسته اند ، مضافا کشورهایی که مجازات اعدام را لغو کرده اند ، هیچ گاه نتوانسته اند به طور کلی مجازات اعدام را تقبیح کنند ، بلکه تقریبا تمامی آن کشورها مجازات اعدام را نسبت به شرایط اضطراری و غیر عادی تجویز می کند . در حالی که باید از آن ها پرسید اگر مجازات حبس جایگزین مناسبی برای مجازات مرگ است چرا همه جا این قاعده کاربرد ندارد . به اعتقاد ما لغو مجازات اعدام بیشتر ره آورد مکاتب حقوقی کیفری جدید است که غالب این مکاتب در عکس العمل به مجازات های شدید و خشن بی ضابطه به چنین نظراتی دست یافته اند و لذا به ادعای ما عقل سلیم از پذیرش مجازات اعدام و لو به نحو موجبه جزئیه و نسبت به موارد خاص هیچ ابایی نداشته و آن را تایید می کند . کلید واژه ها : تطبیقی - مجازات اعدام – فقهی – حقوقی – قوانین کیفری بین المللی